Bronisław Deskur

Bronisław Deskur urodził się 17 października 1835 r. w Warszawie. Szkołę powszechną ukończył w Łukowie. Dalszą naukę pobierał prawdopodobnie w Warszawie (Szkoła Agronomiczna). Około roku 1855 ożenił się z Teklą z Bobrownickich i zamieszkał w majątku Niegów położonym koło Warszawy. Dwór mieścił na terenie obecnej Samarii w Niegowie.

W dniu 13 lipca 1858 r. urodziła się Deskurom druga córka Tekla Antonina (Archiwum Parafialne w Dąbrówce). W dniu 03 marca 1859 roku zmarła w wieku 2 lat pierworodna córka Bronisława. Została pochowana na niegowskim cmentarzu, gdzie do dziś zachował się jej nagrobek (odrestaurowany w roku 1996 sumptem Stowarzyszenia Rodziny Deskurów). W maju tego samego roku dziedzic Bronisław aktywnie pomagał w budowie nowego murowanego kościoła w Niegowie. Poprzedni drewniany kościół spłonął w roku 1856. W tym czasie dobra Niegów obejmują 3794 ha. Składają się z folwarku Niegów i osad: Młynarze, Fiszer, Piekiełko, folwarku Zielinów, Szlubów, Mostówka, wsi pańszczyźnianej Gaj, koloni czynszowej Deskurów, Tumanek, Lucynów, Wólka Szlubowska i lasów przyległych.

W okresie pobytu w Niegowie Bronisław zakłada nową wioskę o nazwie Deskurów. Następnie w roku 1859 na krótko zamieszkał w miejscowości Laskowo Głuchy, w dworze należącym do Norwidów. W maju 1860 roku Bronisław nabył majątek Horostyta koło Włodawy o areale około 2000 ha, łącznie z gruntami chłopskimi. Prawdopodobnie wcześniej sprzedał Niegów.

Bronisław Deskur wchodził w bliższe kontakty z okoliczną młodzieżą wśród ziemian, drobnej szlachty i ludu. Uczestniczył w licznych spotkaniach, na których uczono się w strzelać, władać szablą i jeździć konną, a wieczorami dyskutowano nad organizacją przyszłego powstania.

W roku 1861 zniósł jako jeden z pierwszych w swoim majątku pańszczyznę a ziemię przekazał chłopom na własność.

W grudniu 1862 roku Organizacja Podlaska liczyła 8000 spiskowców, posiadających 500 sztuk broni. Deskur wstąpił do Komitetu Powstańczego zawiązanego w Białej. W tym czasie Bronisław został mianowany Naczelnikiem Powiatu Radzyńskiego i podlegał Naczelnikowi Wojskowemu W. Lewandowskiemu.

Po otrzymaniu rozkazu uderzenia w nocy 22 stycznia 1863 r. wybrał za cel garnizon warty w Radzyniu. Na czele oddziału 40 strzelb i 100 kos wtargnął do miasta, zajął odwach, zdobył 10 armat, których nie zabrał z powodu braku ludzi i koni. Burzliwy rozwój wydarzeń związanych z powstaniem przerzucił go do Oddziału Cichorskiego (ps. Zameczek). Tam wziął udział w potyczce pod Warelami w dniu 15 lutego 1863 r.. Na rozkaz Wojewody Płockiego Zygmunta Podlewskiego sformułował w ostrołęckim powiecie oddział jazdy. Stanął czynnie na czele w Oddziału Mystkowskiego w bitwach pod Stokiem 5 maja 1863 r. i Kietlanką 13 maja 1863 r. W przegranej dla powstańców bitwie pod Łączką 23 maja 1863 r., zdołał wyprowadzić swoją kawalerię prawie bez strat w ludziach. W kilka tygodni później otrzymał nominację na majora, z poleceniem objęcia dowództwa nad oddziałem jazdy, sformułowanym przez pułkownika Heidenreicha (ps. Kruk) w powiecie łukowskim. W końcu czerwca 1863 r. Bronisław Deskur objął dowództwo nad kawalerią liczącą 130 koni. Po pewnym czasie został wysłany przez generała Heidenreicha do Galicji celem sformułowania tam lotnego dywizjonu Strzelców Konnych.

Był parokrotnie więziony. Jednak udało mu się uciec i w marcu 1864 r. opuścił kraj. Po ośmiu latach pobytu we Francji pogorszył się stan jego zdrowia. Gnębiła go mocno tęsknota za krajem. W roku 1872 powraca do Małopolski, ponieważ do pozostałości swojego majątku Horostyta nie mógł wrócić. Znalazła się ona po stronie rosyjskiej.

W dniu 16 sierpnia 1895 roku Bronisław umiera we Lwowie. Jego ciało zostało pochowane na Cmentarzu Łyczakowskim.

 

W 100 rocznicę śmierci umieszczono inskrypcję na nagrobku:

„Kochane Wnuki! Szlachetność przeto jest wyłączną własnością jednostki, jej życiowych zasług moralnych i pracy, ale nie przechodzi w krew i kości jej potomstwa… Niech więc was nie wbijają w pychę zasługi i zaszczyty przodków waszych, bo te należą do historii nie do was, wy macie je zdobyć dopiero swym życiem w społeczeństwie, które was otacza” (Fragment pamiętnika B. Deskura „Dla Moich Wnuków”).


Opracował: Arkadiusz Redlicki – BRACTWO ZABRODZKIE




O. Leopold Bergman ( 1813 - 1852), 

paulin, kantor jasnogórski, wikariusz parafii Niegów

    O. Leopold Bergman, (imię chrzc. Jan) paulin, ur. 24 stycznia 1813 r. w miasteczku Tulnek na Morawach. Wykształcenie gimnazjalne zdobył w Opawie i Freibergu. Do zakonu paulinów wstąpił w 1832 r. na Jasnej Górze. Święcenia kapłańskie przyjął w 1837 roku. Pracował jako duszpasterz na Jasnej Górze. Wypełniał obowiązki kantora konwentu, współpracował z kapelą jasnogórską, był także spowiednikiem apostolskim i kaznodzieją dla pielgrzymów niemieckojęzycznych. Ponadto pełnił funkcję kaznodziei w klasztorach w Leśniowie i św. Zygmunta w Częstochowie. W latach 1848-1851 ponownie był kantorem konwentu jasnogórskiego. W 1851 r. na polecenie przełożonych udał się do Niegowa k.Wyszkowa i objął funkcję wikariusza przy proboszczu ks. Cyrylu Gieczyńskim. O. Leopold Bergman był gorliwym zakonnikiem, nie cieszył się jednak dobrym zdrowiem. Zmarł w Niegowie 19 stycznia 1852 r. Został pochowany w kaplicy na miejscowym cmentarzu parafialnym.

O. Dariusz Cichor OSPPE